چرخدنده ساده مدول ۳

توضیحات

چرخدنده به عنوان یک ابزار انتقال قدرت در تجهیزات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. اسباب بازی ها، ماشین آلات صنعتی، ربات‏ ها، لوازم خانگی، خودروها و… از جمله تجهیزاتی هستند که ممکن است در آن ها از چرخدنده ها استفاده شود. هر چرخدنده دارای چند مشخصه مهم است که در انتخاب آن اثرگذار است:

جنس چرخدنده

چرخدنده ها بسته به نوع کاربری، سرعت و انتقال گشتاور از جنس های مختلفی انتخاب می شوند. انتخاب جنس عمدتا به دو صورت تجربی و تحلیلی صورت می پذیرد. در انتخاب جنس به صورت تحلیلی، با استفاده از داده های مهندسی نظیر سرعت، ضریب اطمینان، گشتاور، طول عمر لازم و… و از طریق روابط مکانیکی مشخصات چرخدنده بدست آمده و با تکرار محاسبات، انتخاب جنس و مشخصات هندسی صورت می پذیرد. اما در انتخاب تجربی، کاربران با توجه به درک قبلی خود از عملکرد چرخدنده ها و تجهیزات مشابه اقدام به انتخاب جنس و ابعاد چرخدنده مورد نظر خود می کنند. در این روش هرچند احتمال اشتباه و سعی و خطا وجود دارد اما به دلیل سادگی و سرعت در انتخاب، عمدتا کاربران عام از این روش استفاده می کنند.

مدول

مدول معیاریست از اندازه دندانه چرخدنده. به میزانی که مدول یک چرخدنده بزرگتر می شود، اندازه دندانه های آن نیز بزرگتر می شود. و البته چنانچه تعداد دندانه های یک چرخدنده را ثابت فرض کنیم، افزایش مدول منتج به افزایش قطر نیز خواهد شد. رابطه بین مدول، تعداد دنداه و قطر چرخدنده به شرح ذیل می باشد:

d=m*n

که در این رابطه d برابر قطر دایره گام، m برابر مدول و n برابر تعداد دندانه می باشد. توجه شود دایره گام دایره ایست که قطر آن از قطر دایره سر دنده کمتر و از قطر دایره پای دنده بیشتر است (بین این دو قرار دارد).

دو چرخدنده که در تماس با یکدیگر قرار دارند باید مدول یکسانی داشته باشند. در غیر این صورت دندانه ها با هم هماهنگ نشده و سایش یا شکست دندانه ها و یا قفل شدن محور اتفاق خواهد افتاد.